جوشکاری آرگون چیست و چگونه انجام می شود؟

یکی از انواع روش های جوشکاری ذوبی، جوشکاری آرگون یا تیگ می باشد. انجام این نوع از جوشکاری توسط گرمای ایجاد شده از طریق قوس الکتریکی می باشد. جوشکاری قوس الکتریکی در صنایع خاصی مانند صنایع نظامی، برق، دریایی، پتروشیمی، هوایی و … پرکاربرد است. الکترود به کار رفته در جوشکاری آرگون از جنس تنگستن است که از نوعی سیم جوش مصرف نشدنی می باشد.
در جوشکاری تیگ نفوذ جوش ها بالا بوده و همین نفوذ بالا موجب دوام و کیفیت بالای جوش ها می شود. یک مزیت بزرگی که این نوع از جوشکاری دارد این است که جوش های حاصله بسیار ظریف بوده و ظاهر قابل قبولی دارند.

از علاقمندان به جوشکاری دعوت می کنیم تا در دوره آموزش جوشکاری آرگون (TIG) آموزشگاه فنی برق ثبت نام و شرکت نمایند. دوره های این مجتمع آموزشی به صورت تئوری و عملی برگزار شده و کارورزان گرامی می توانند پس از اتمام کلاس های آموزشی وارد بازار کار شوند همچنین از راهنمایی ها و پاسخگویی اساتید خود حتی پس از آن نیز بهره مند شوند.

جوشکاری آرگون یا تیگ چیست؟

جوشکاری آرگون که به اصطلاح به آن جوش تیگ هم گفته می شود، جوشکاری قوس الکتریکی به کمک گازهای خنثی است. تشکیل حوضچه مذاب در این روش به واسطه جریان برق بوده است و انجام آن به کمک فیلر یا همان تغذیه کننده می باشد.

تجیزات مورد نیاز برای جوشکاری آرگون یا تیگ

شلنگ تورچ- اجزای تورچ- اتصال کابل مثبت- اتصال کابل منفی- کپسول گاز- مانومتر- شلنگ گاز

تورچ و اجزای مختلف آن در جوشکاری تیگ یا آرگون

تورچ قطعه اصلی در جوشکاری تیگ یا همان آرگون می باشد که این قطعه خود اجزای مختلفی دارد که در ذیل نام برده شده اند:

• یک بخش که گیرنده تنگستن است و به آن کولت یا به اصطلاح سوزن گیر می گویند.
• بخش دیگر کولت بادی است که توسط آن گاز به روکش سرامیکی وارد شده و سپس خارج می شود.
• بخش بعدی دنباله ها هستند که خود آنها دارای سه مدل بزرگ، متوسط و کوچک هستند.
• بخش دیگری که به صورت شماره بندی شده وجود دارد، روکش های سرامیکی می باشند.
• یکی دیگر از بخش های این قطعه تنگستن می باشد که با توجه به اینکه چه فلزی قرار است جوش داده شود انواع مختلفی دارد.

الکترود تنگستن

تنگستن در داخل تورچ قرار می گیرد و همانطور که گفته شد با توجه به اینکه جوشکاری تیگ روی کدام نوع فلز قرار است انجام بگیرد انواع مختلفی دارد. برای هر نوع فلز رنگ خاصی به تنگستن ها اختصاص داده شده است به این معنا که هر رنگ مختص به یک فلز خاص می باشد.

رنگ بندی تنگستن ها طیف گسترده ای را به خود اختصاص می دهد مثلا مشکی، نارنجی، سفید، سبز، قرمز، خاکستری و غیره که به فرض مثال رنگ قرمز مختص به فلزاتی همچون آهن و استیل و رنگ سبز مختص به فلز آلومینیوم می باشد.

از طرف دیگر نوک تنگستن ها هم برای جوش هر فلز متفاوت است مثلا برای برخی از فلز ها مانند آهن و استیل نوک تنگستن می بایست تیز باشد ولی برای فلزاتی همچون آلومینیوم نیازی به نوک تیز نیست و برای جوش آن تنگستن می تواند نوک گرد یا دایره ای داشته باشد.

جوشکاری آرگون چگونه انجام می شود؟

• تمیز نگه داشتن قسمت جوش

برای شروع جوشکاری آرگون باید بخشی را که می خواهید عملیات جوش روی آن انجام دهید، تمیز نگه دارید. سطح مورد نظرتان باید عاری از هر گونه کثیفی، آلودگی، گرد و غبار و … باشد. همچنین فلز نباید چرب و روغنی باشد. سطح کار خود را پیش از شروع جوشکاری تمیز و خشک کنید.

در صورت اکسید شدن فلز باید قبل از آغاز کار، آن را بسابید. استفاده از مسواک، سنباده و … می تواند در تمیز کردن قسمت های اکسید شده، کمک کند.

• سپر محافظ را متصل کنید

با استفاده از گاز آرگون باید یک مخروط را به عنوان محافظ در اطراف ناحیه جوش قرار دهید. گاز محافظ از یک منبع بزرگ تأمین شده و با یک شلنگ به  سمت محل جوش جریان می یابد. در نهایت با نوک مشعل جوش به خارج هدایت می شود.

• افزایش گرما برای انجام عملیات جوشکاری آرگون

در این مرحله باید منبع تغذیه را فعال نمایید تا برق از الکترود عبور کند. در واقع جوشکار مشعل را در یک دست و مواد پر کننده را نیز در دست دیگر خود نگه می دارد. سپس با فشار دادن پا بر روی پدال دستگاه جوش، قوس آن که تولید گرما می کند، روشن می شود.

• ذوب شدن فلزات

پس از روشن شدن دستگاه و زیاد شدن حرارت، فلزات ذوب شده و یک گودال کوچک تشکیل می شود. با قرار دادن منبع گرما،گاز محافظ و مواد پر کننده در اطراف محل مورد نظر برای جوش، عملیات جوش انجام می شود.

حتما بخوانید: آشنایی با مهم ترین ابزار مورد نیاز برای جوشکاری

• جریان گاز آرگون را حفظ کنید

گاز آرگون قبل از شروع قوس، شروع به جریان می کند اما پس از اتمام جوشکاری نیز باید جریان آن بر روی جوش جدید برقرار باقی بماند. گاز محافظ آرگون برای جلوگیری از اکسید شدن فلزات جوشکاری و همچنین پیشگیری از جوش نادرست در زمان سرد شدن حائز اهمیت است.

برخی از دستگاه های جوشکاری TIG دارای ویژگی جریان آرگون پس از اتمام جوشکاری هستند. در غیر این صورت بهتر است این جریان را حتی پس از پایان کار خود قطع نکنید.

جوشکاری آرگون چه مزایایی دارد؟

به دلیل مزایای زیادی که این روش از جوشکاری دارا می باشد از محبوبیت زیادی برخوردار شده است که در ذیل به بررسی آن ها پرداخته شده است:

1. در مواقعی که برای جوشکاری فلزی نمی توان از جوش برق یا CO2 استفاده کرد روشی که قابل استفاده است جوش آرگون یا تیگ است.
2. در روش جوشکاری تیگ، جوش ها دارای نفوذ بالا هستند.
3. به واسطه نفوذ بالا جوش ها دارای مقاومت، دوام و طول عمر بالا می باشند.
4. ظرافت بالایی که جوش ها در انتهای جوشکاری تیگ دارا می باشند از مزیت های مهم آن است.

معایب و عوارض جوشکاری آرگون یا تیگ

در کنار مزایای چشمگیری که جوشکاری آرگون دارا می باشد یکسری معایب هم وجود دارد که در ذیل شرح داده شده اند:

• انجام جوشکاری tig یا آرگون زمان بر و کند می باشد که یکی از علت های آن دقتی است که در هنگام انجام آن باید اعمال شود.
• در این روش هزینه بالا می باشد.
• جوشکاری که این روش را انجام می دهد باید مهارت بالایی داشته باشد به همین علت دستمزد جوشکارانی که جوشکاری تیگ انجام می دهند بالا می باشد.
• در این نوع جوش هزینه مواد مصرفی نیز بالا می باشد.
• انجام این مدل جوشکاری در طولانی مدت سلامتی فرد را به خطر می اندازد.

چه نوع فلزاتی را با جوشکاری آرگون یا تیگ می توان جوش داد؟

جوشکاری تیگ یا همان جوش آرگون برای جوش دادن یک سری از فلز ها کاربرد دارد. برای هر کدام از آن ها از تنگستن مخصوص به آن استفاده می شود که رنگ مشخصی هم دارند؛ در ذیل تعدادی از این فلزها نام برده شده اند:

• استیل
• برنج
• آلومینیوم
• چدن
• آهن

آرگون از گازهای غیرفعال و نجیب است که با مواد دیگر واکنش نمی دهد؛ بنابراین، تاریخ انقضا ندارد و خراب شدنی نیست.

بررسی نقش گازها در جوشکاری آرگون یا تیگ

در جوشکاری تیگ، به واسطه گازها، اکسیژن اصطلاحا کور می شود که این مسئله باعث می شود به وسیله جریان برق و سیم جوش تیگ، حوضچه مذاب که برای انجام جوشکاری لازم است، تشکیل شود، بنابراین وجود گازها بسیار تاثیر گذار است بطوریکه اگر نباشند جوشکاری عملا انجام نمی پذیرد.

انواع گاز محافظ در جوشکاری آرگون یا تیگ چیست؟

در جوشکاری تیگ یا آرگون سه نوع گاز محافظ به کار برده می شود که در ذیل به معرفی و شرح حیطه مورد استفاده آن ها پرداخته شده است:

• هیدروژن: از این گاز محافظ برای جوش فلزات نیکلی و همچنین فلزات با آلیاژ بالا استفاده می شود و هیدروژن بر افزایش نفوذ جوش و سرعت عمل جوشکاری تاثیر گذار است.
• آرگون: برای جوشکاری فلزات پر کربن و کم کربن از گاز آرگون استفاده می شود.
• هلیم: برای جوشکاری قطعات آلومینیومی توسط جریان برق DC یا همان جریان برق مستقیم از گاز هلیم استفاده می شود.
• مخلوط هلیم و آرگون: برای جوشکاری فلزات مسی، نیکلی و آلومینیومی توسط جریان برق  AC یا همان جریان برق متناوب از مخلوط دو گاز هلیم و آرگون استفاده می شود.

نکات ایمنی جوشکاری آرگون و استفاده از آن

علاوه بر 12 نکته برای رعایت ایمنی در جوشکاری و جلوگیری از خطرات آن، جوشکاری آرگون 2 نکته بسیار مهم و حیاتی دیگر دارد که به آن ها اشاره کرده ایم:

1.  در جوشکاری TIG هرگز از ترکیب گاز آرگون 75% و دی اکسید کربن 25% استفاده نکنید. دی اکسید کربن به راحتی موجب اکسید شدن الکترود تنگستن شده و کیفیت جوشکاری با این ترکیب بسیار پایین می آید.
2. تنفس گاز آرگون می تواند مانند دی اکسید کربن موجب ایجاد خفگی شود. بنابراین، در زمان استفاده از آن حتماً باید به تهویه مناسب فضا و سلامت هوای تنفسی دقت شود. همچنین از ماسک و دستگاه تنفس مصنوعی استفاده شود. اگر محیط جوشکاری تهویه مطبوع و مناسبی نداشت، هرگز عملیات جوشکاری را انجام ندهید.

بازارکار جوشکار آرگون یا تیگ

اگر در کنار علاقه مندی تان به مهارت جوشکاری، بازار کار این رشته هم برای شما مهم است باید به شما این نوید را بدهیم که بازار کار جوش تیگ یا آرگون در ایران بسیار مطلوب است بطوریکه هر ساله پتروشیمی و دیگر صنایع، جوشکاران ماهر و نیمه ماهر را استخدام می نمایند.

از طرف دیگر اگر به دنبال یادگیری مهارتی هستید که از طریق آن بتوانید مهاجرت نمایید باز هم این خبر خوب وجود دارد که به دلیل آنکه کشورهای اروپایی در زمینه های صنعتی نیروی ماهر کم دارند، شما با اخذ مدرک معتبر فنی و حرفه ای جوشکاری می توانید برای مهاجرت اقدام نمایید.

خلاصه مطلب

در این مقاله به موضوعاتی همچون اینکه جوشکاری آرگون چیست و چگونه انجام می شود، مزایا و معایب آن پرداخته شد. چیزی که می توان به عنوان جمع بندی بیان کرد این است که جوشکاری به این روش به دلیل ظرافت و دوام بالا بسیار پرتقاضا بوده و انجام آن نیاز به تخصص و مهارت بالا دارد. همچنین مهارت جوشکاری در کشورمان دارای بازار کار مطلوبی می باشد. بنابراین اگر علاقه مند به فعالیت در این حوزه می باشید اولین گام برای شما، یادگیری این مهارت بصورت تخصصی و حرفه ای است.