بخش‌های مختلف خودرو در کنار یکدیگر کار می‌کنند تا خودرو بهترین عملکرد را داشته باشد. یکی از این بخش‌ها، سنسور دریچه گاز است. این سنسور که روی دریچه گاز استپر قرار دارد در طول کار خودرو دائما اطلاعات و داده‌های مرتبط با سوخت را تحلیل می‌کند.
خرابی سنسور دریچه گاز به صورت سوخت ناقص و غیربهینه است که می‌تواند منجر به خرابی قطعات خودرو شود.
در این مقاله با برخی از علائم خرابی سنسور دریچه گاز همچون دور موتور بالا، مصرب بالای سوخت، کاهش قدرت و شتاب خودرو و … و همچنین نحوه تست آن برای فهمیدن علت خرابی آشنا می‌شوید.
علائم خرابی سنسور دریچه گاز
برای آن که بفهمید چرا سنسور دریچه گاز خودرو خراب شده است. باید با دقت علائم را دنبال کنید. با تست سنسور دریچه گاز متوجه می‌شوید آیا سنسور در حال درست کار کردن است، یا خیر. وقتی موتور دائما با دور بالا کار می‌کند، هرچه بنزین می‌زنید باز هم کم به نظر می‌رسد. اگر وقتی گاز را فشار می‌دهید، ماشین گاز نمی‌خورد، احتمالا سنسور دریچه گاز به‌خوبی کار نمی‌کند.
علائم بالا نشان از خرابی سنسور دریچه گاز دارند. این علائم را خودتان هم می‌توانید متوجه شوید. از طرفی برخی علائم دیگر را ممکن است تشخیص ندهید یا دلیل آن را به چیزی غیر از سنسور دریچه گاز ربط دهید. در این مرحله، شخصی که استادکار باشد یا دوره آموزش صفر تا صد مکانیک خودرو را گذرانده باشد، می‌تواند با تست سنسور دریچه گاز علائم خرابی سنسور دریچه گاز را تشخیص دهد و علت آن را پیدا کند. در ادامه برای اطلاعات بیشتر، انواع علائمی که نشان از خرابی سنسور دریچه گاز دارند را می‌خوانید.
علائم خرابی سنسور دریچه گاز
دور موتور بالا
اگر فکر می‌کنید با عوض کردن استپر خودرو، دیگر در هنگام خلاص بودن ماشین، دور موتور بالا نمی‌رود، اشتباه کرده‌اید. دور موتور بالا وقتی در حال رانندگی هستید نشان می‌دهد که سنسور دریچه گاز به خوبی کار نمی‌کند.
مصرف بالای بنزین
وقتی سنسور دریچه گاز خراب است، اطلاعات مورد نیاز کامپیوتر خودرو را به درستی انتقال نمی‌دهد. در این هنگام خودرو نمی‌تواند تشخیص دهد نیاز به مصرف بیشتر سوخت هست یا باید سوخت رسانی را قطع کند. به همین دلیل پاشش سوخت ادامه پیدا می‌کند و این موضوع باعث می‌شود که مصرف سوخت بالا برود.
تاخیر در گاز خوردن هنگام فشار پدال گاز
یکی از وظایف سنسور دریچه گاز خودرو، در لحظه رساندن اطلاعات است. این موضوع باعث می‌شود تا به محض فشار دادن پدال گاز، ماشین شتاب بگیرد. در غیر این صورت احتمال خراب بودن سنسور زیاد است. در این حالت سنسور دریچه گاز با تاخیر به ولتاژ استاندارد می‌رسد و چند ثانیه بین فشردن پدال تا اعمال گاز فاصله میفتد.
کاهش قدرت و توان اتومبیل
هم‌زمان با علائم بخش‌های قبل، متوجه می‌شوید که خودرو شما مانند قبل توان و قدرت ندارد. هر چه گاز می‌دهید، شتاب نمی‌گیرد و صفر تا صد را مانند قبل پر نمی‌کند. در این حالت باید تست سنسور دریچه گاز انجام دهید تا از سالم بودن یا نبودن آن اطمینان حاصل کنید.
خاموش شدن ماشین هنگام سرد بودن موتور
فرض کنید ماشین را خاموش کرده‌اید و پس از انجام چند کار دوباره سوار شده‌اید و می‌خواهید حرکت کنید. ماشین را روشن می‌کنید و گاز می‌دهید، ناگهان به جای حرکت کردن، با ول کردن کلاچ، ماشین خاموش می‌شود. دلیل آن خرابی سنسور دریچه گاز است. در این حالت اطلاعات به ecu درست منتقل نشده و سوخت رسانی دچار اختلال می‌شود.
این مشکل هنگام خرابی سنسور اکسیژن نیز به وجود می آید. برای مطالعه بیشتر به مقاله علائم خرابی سنسور اکسیژن بروید.
گاز نخوردن خودرو
یکی از شایع‌ترین علائم خرابی سنسور گاز ماشین گاز نخوردن است. زمانی که در حرکت قصد شتاب گرفتن دارید، اما هر چه گاز می‌دهید، ماشین شتاب نمی‌گیرید و گاز نمی‌خورد، سنسور دریچه گاز خراب است.
بالا ماندن دور موتور
وقتی پدال گاز را رها کرده‌اید، اما دور موتور با تاخیر پایین می‌آید، باید به خرابی سنسور دریچه گاز شک کنید. در این حالت احتمالا سنسور حالت فنری خود را از دست داده و با تاخیر به حالت قبل خود باز می‌گردد. به همین دلیل چند ثانیه زمان می‌برد تا دور موتور کاهش پیدا کند.
عدم شتاب گیری درست خودرو
کاهش قدرت شتاب گیری خودرو را کپ کردن خودرو در دور موتورهای بالا می‌گویند؛ یعنی در دور موتورهای 2500 تا 3500 ماشین خفه می‌کند. وقتی سنسور دریچه گاز به‌خوبی کار نکند نمی‌تواند سوخت کافی به موتور خودرو برساند، سیستم کامپیوتر ماشین درست کار نمی‌کند و در نتیجه خودرو به درستی شتاب نمی‌گیرد. در این حالت شما در حال گاز دادن هستید، اما طول می‌کشد تا شتاب اعمال شود یا حتی ماشین گاز هرز می‌خورد.
علت خرابی سنسور دریچه گاز
خرابی سنسور دریچه گاز ممکن است به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد. با دانستن علل مختلف این خرابی می‌توانید برای هر کدام راه‌حل درست را انجام دهید. در زیر این علت‌ها را می‌خوانید.
- اختلال در سیستم برق رسانی اتومبیل: سنسور دریچه گاز بخشی از سیستم برقی خودرو است، پس از اگر برق رسانی در خودرو مختلف شود این سنسور نیز درست کار نمی‌کند.
- خرابی واحد کنترل خودرو یا ECU: اصلی‌ترین بخش خودروهای انژکتوری واحد کنترل است. زمانی که این بخش دچار اختلال شود، سنسور دریچه گاز هم اطلاعات را درست منتقل نمی‌کند.
- پولکی دریچه گاز: چون سنسور دریچه گاز دقیقا روی پولکی سوار می‌شود، اگر پولکی دریچه خراب شود، به تبع آن سنسور هم خراب خواهد شد.
- رانندگی نادرست: وقتی سبک رانندگی شما، گاز دادن زیاد و نامتعادل است، به سنسور دریچه گاز فشار وارد می‌کنید. این کار باعث خرابی سنسور دریچه گاز به مرور زمان می‌شود.
همچنین اگر هنگام شستشوی خودرو، به سنسورها زیادی آب بخورد و شستشو اصولی انجام نشود، باز هم ممکن است باعث خرابی سنسور دریچه گاز شود. از طرفی کثیفی خود دریچه گاز روی خرابی سنسور آن تاثیر دارد. با دانستن نحوه شستشوی دریچه گاز می‌توانید هم سنسور را از خرابی ناشی از کثیفی نجات دهید و هم نگذارید شستشوی نادرست باعث آسیب به آن شود.
روش عیب یابی و تست سنسور دریچه گاز
برای آن که مکانیک خودرو خرابی سنسور دریچه گاز را تشخیص دهد، در اغلب مواقع راحت‌ترین راه یعنی دیاگ زدن را انتخاب می‌کند. بااین‌حال روش‌های دیگری نیز وجود دارد.
- چک کردن باز یا بسته بودن دریچه گاز
- اطمینان حاصل کردن از صفر بودن زاویه دریچه گاز
- بررسی سیم گاز
این سه راه را می‌توانید خودتان هم بدون کمک مکانیک کار خودرو انجام دهید.
روش عیب یابی و تست سنسور دریچه گاز
تست سنسور دریچه گاز بدون دستگاه
همانطور که در بخش قبل گفته شد، به جز دیاگ زدن می‌توانید بدون دستگاه نیز دریچه گاز اتومبیل را چک کنید. مواردی که نیاز به بررسی و تست دارند عبارتند از:
- چک کردن باز یا بسته بودن دریچه گاز، متوجه خرابی آن شوید. چراکه سنسور وظیفه دارد در هر ثانیه میزان باز و بسته بودن دریچه گاز را به واحد کنترل منتقل کند.
- زاویه دریچه در حالت خاموش بودن ماشین باید صفر باشد تا Ecu فرمان پاشش سوخت ندهد.
- هنگام خرابی دریچه گاز حتی ممکن است سیم گاز هم دچار مشکل باشد.
با چک کردن این سه مورد نیاز به دستگاه هم ندارید. همچنین با کمک اهم متر نیز می‌توانید تست سنسور دریچه گاز بگیرید که نحوه آن را در بخش بعد می‌خوانید.
تست سنسور دریچه گاز با اهم متر
برای تست خرابی سنسور دریچه گاز با استفاده از اهم متر ابتدا باید سه پایه سنسور دریچه گاز را بشناسید. دو پایه از سمت سنسور به Ecu می‌رود و یک پایه از ایسیو به سنسور است. GND و 5V+ دو پایه از ایسیو هستند و sig که از صفر تا 5 ولت دارد به سمت ایسیو است.
برای تست ابتدا مولتی متر را روی اهم سنج قرار دهید. سپس مقدار ولتاژ و اهم GND و 5V+ را اندازه بگیرید. مجدد باید اهم محاسبه شده برای پایه‌های GND و sig را با هم و 5V+ و sig را نیز با هم مقایسه کنید. در هنگام اندازه‌گیری اهم این پایه‌ها باید ولوم پتانسیومتر که همان سنسور دریچه گاز است را بچرخانید تا اهم تغییر کند. اگر اهم قطع و وصل شود یا تغییر زیادی در بالا و پایین رفتن داشته باشد، نشان از خرابی سنسور دریچه گاز دارد.
تست سنسور دریچه گاز با اهم متر
چگونه سنسور دریچه گاز را تمیز کنیم؟
نحوه شستشوی دریچه گاز باید اصولی باشد. چراکه ممکن است در صورت اصولی نبودن باعث خرابی سنسور دریچه گاز شود. برای شستشو می‌توانید فقط از حوله و یک ماده شوینده غیر حلال آلی استفاده کنید. مراحل شستشوی دریچه گاز و سنسور آن به شرح زیر است.
- خاموش کردن موتور
- پیدا کردن دریچه گاز و سنسور با دنبال کردن شیلنگ منیفولد
- خارج کردن شیلنگ از دریچه به کمک پیچ گوشتی و با شل کردن گیره‌ها
- خارج کردن هر شیلنگ دیگر وارد شده به دریچه گاز
- ریختن ماده شوینده روی دریچه گاز باتوجه‌به محل قرارگیری سنسور
- پاک کردن دریچه با یک حوله یا پارچه از آلودگی‌ها
- وصل کردن شیلنگ‌های جدا شده و سفت کردن گیره‌ها
توجه داشته باشید در طی تمیز کردن و پاشیدن مواد شوینده، به سنسور آسیب نرسانید. این نکته را بدانید که بهترین حالت برای تمیز کردن دریچه گاز و سنسور آن کمک گرفتن از مکانیک و متخصص است.
ریست سنسور دریچه گاز
پس از شستشوی دریچه گاز باید سنسور را ریست کنید تا حالت و زاویه قرارگیری آن به کامپیوتر اطلاع داده شود. به این کار ریست سنسور دریچه گاز می‌گویند. مراحل آن در زیر آمده است.
- سوییچ را بچرخانید.
- 10 ثانیه در حالت بسته نگه دارید.
- به اندازه 10 ثانیه باز کنید.
- مجدد تا 10 ثانیه بگذارید بسته بماند.
- حال بدون اینکه استارت بزنید دوباره 10 ثانیه باز کنید و تا انتها پدال گاز را فشار دهید.
- در آخر استارت بزنید، اما این بار اصلا پدال گاز را فشار ندهید.
این کار باعث می‌شود تا اطلاعات مجدد در ایسیو وارد شود. حواستان باشد این کار مخصوص خودروهای سیمی است و در خودروهای برقی توسط تون آپ و دیاگ باید صورت گیرد. همچنین متخصصان توصیه می‌کنند، خودروهای ایرانی به ازای هر دو هزار کیلومتر یکبار ریست دریچه گاز انجام دهند.
علائم خرابی پولکی دریچه گاز
پولکی دریچه گاز جایی است که سنسور روی آن سوار می‌شود. خرابی این دو بخش به یکدیگر مربوط است و علائم مشابهی دارد.
- هرز گاز خوردن
- عدم شتابگیری خودرو با فشار دادن پدال گاز
- خاموش کردن در شروع حرکت پس از سرد شدن خودرو
- کپ کردن در دور موتورهای بالا
- بالا ماندن دور موتور و طول کشیدن تا پایین آمدن آن با ول کردن گاز
این موارد علائم خرابی پولکی دریچه گاز هستند. در صورتی که با هر یک از این علائم روبرو شدید، استپر را عوض نکنید. ابتدا مطمئن شوید، سنسور و پولکی دریچه گاز درست کار می‌کنند. چرا که ممکن است مشکل از این دو باشد.
همچنین اگر به این موضوعات علاقمندید در مقاله علل ریپ زدن خودرو به برخی از دلایلی که باعث عملکرد نادرست و ریپ زدن ماشین می شود پرداختیم که می توانید مطالعه نمایید.
جمع بندی
یکی از دلایل خراب شدن خودرو و گاز نخورد آن خرابی سنسور دریچه گاز است. این سنسور که مستقیما با واحد کنترل اصلی و برقی خودرو در ارتباط است، میزان پاشش سوخت را تعیین می‌کند. علائم خرابی سنسور دریچه گاز با گاز نخوردن، دور موتور بالا و کاهش توان خودرو نشان داده می‌شود. تست خرابی سنسور دریچه گاز کمک می‌کند تا زودتر اشکال را پیدا کنید و سایر بخش‌های خودرو خراب نشوند.
دیدگاه کاربران