تفاوت سیستم سوخت رسانی کاربراتور و انژکتور + علائم خرابی

سیستم سوخت رسانی خودرو مانند سیستم گوارش و تنفس برای بدن انسان ضروری و بسیار حساس است که باید انرژی لازم برای استفاده و کارکرد خودرو را تامین کند. اما این سیستم های سوخت چگونه این کار را انجام می دهند؟ چند گونه وجود دارد؟ مزایا و معایب این نوع سیستم چیست؟ چه نوع سیستمی برای خودرو مقرون به صرفه تر و مناسب تر است؟ و ده ها سوال دیگر که می تواند پیش روی هرکسی که به هر نحوی با خودرو سر و کار دارد پیش بیاید.

از سال 2003، تولید خودروهای کاربراتوری تقریبا متوقف شده است و شرکت ها مجاز هستند فقط از سیستم های تزریق برای محصولات خود استفاده کنند. با این حال برخی از رانندگان خودروهای قدیمی همچنان بر استفاده از خودروهای کاربراتوری اصرار دارند. تفاوت کاربراتور و انژکتور چیست؟ چه کار می کنند و کدام یک بر دیگری ارجحیت دارد؟ و سوالات مشابه دیگر در این مقاله سعی داریم تا به معرفی مختصری از دو نوع سیستم سوخت رسانی بپردازیم و در نهایت با تفاوت سیستم سوخت رسانی انژکتور و کاربراتور آشنا می شویم، با ما همراه باشید.

وظیفه موتور خودرو در خودروهای بنزینی سبک (مانند پژو (206 تیپ 2،3،5، SD، 405 پارس)، سمند، تندر 90 (Al90) و پراید) تبدیل انرژی شیمیایی بنزین به نیروی محرکه ماشین سیستم های زیر با هم کار می کنند تا موتور بتواند کار خود را انجام دهد:

سیستم تامین سوخت، سیستم تامین هوا، سیستم خنک کننده موتور، سیستم روغن کاری موتور، سیستم شمع، سیستم اگزوز دود محفظه احتراق.

آموزشگاه فنی برق دوره آموزش انژکتور و دیاگ خودرو را به صورت تضمینی و با ارائه مدرک معتبر در کارگاه های مجهز برگزار می کند. در صورت تمایل به یادگیری انژکتور و دیاگ خودرو در دوره آموزش انژکتور و دیاگ خودرو شرکت کنید.

موتور کاربراتوری

کاربراتور جزء سیستم های ثابت خودروهای بنزینی بود و تا پیش از اینکه از کامپیوتر در خودروها استفاده شود، از موتور های کاربراتوری جهت سوخت رسانی خودرو استفاده می شد. در حال حاضر می توانید این سیستم را در خودروهای قدیمی مشاهده کنید.

وظیفه کاربراتور مخلوط کردن سوخت و هوا به نسبت صحیح جهت احتراق می باشد. کاربراتور در انواع مختلفی وجود دارد و از قطعات کوچک و بزرگی مانند: بدنه، محفظه گاز، محفظه راه انداز، ساسات، پمپ شتاب دهنده، گلو گاه و مجرای خروج سوخت تشکیل شده است.

موتور انژکتوری

موتور انژکتور که به عنوان جایگزین موتور کاربراتوری طراحی شده است در انواع مختلف مکانیکی، الکترونیکی، الکترومکانیکی، انژکتور یک نقطه ای و چند نقطه ای تولید شده است و به صورت الکترونیکی کنترل می شود. محل قرارگیری موتور انژکتوری در ورودی سیلندر قبل از سوپاپ است و فرآیند تزریق سوخت به داخل محفظه احتراق را انجام می دهد.

اجزای سیستم تزریق سوخت خودرو

1- سیستم کنیستر

سیستم کنیستر بخارات بنزین را از سیستم سوخت جمع آوری می کند و آنها را به محفظه احتراق وارد می کند و در نتیجه باعث کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و افزایش راندمان خودرو می شود. یکی از علائم خرابی سیستم انتقال سوخت بوی بنزین در داخل خودرو است که باید جدی گرفته شود.

2- پمپ بنزین

پمپ بنزین سوخت را با فشار کافی به پشت نازل (انژکتور) می رساند. فشار سوخت پشت انژکتور باید حداقل 3.5 تا 4 بار باشد تا بهترین مخلوط سوخت و هوا برای انفجار بدست آید.

یک پمپ بنزین خوب باید بتواند فشاری در حدود 6 بار تولید کند و فشار اضافی توسط شیر تخلیه، تنظیم شده و بنزین اضافی به باک بازگردانده شود. در ضمن سوپاپ اطمینان، فشار سوخت را ثابت نگه می دارد.

علائم خرابی پمپ بنزین

اگر پمپ بنزین از کار بیفتد، یکی از 3 حالت زیر رخ می دهد:

• خودرو استارت می خورد اما روشن نمی شود.
• خودرو روشن می شود، اما گاز دادن مشکل است و افزایش دور موتور دشوار است.
• خودرو به طور معمول روشن می شود و کار می کند اما پس از طی مسافت و گرم شدن شروع به ریپ زدن، می کند یا خاموش می شود که در آن لحظه خودرو دیگر روشن نمی شود و با گذشت زمان، پس از خنک شدن موتور می توانید استارت بزنید و خودرو را روشن کنید.

علت خرابی پمپ بنزین

پمپ بنزین معمولاً به یکی از دلایل زیر خراب می شود:

• ناخالصی ها یا سوخت بی کیفیت.
• خودرو را با سوخت کم (چراغ بنزین روشن) روشن کنید زیرا وقتی سطح بنزین خیلی کم است از یک طرف به پمپ فشار وارد می شود تا فشار سوخت ایجاد شود و در سمت دیگر رسوب ته نشین شده در باک وارد سیستم می شود.
• پمپ بنزین غیراستاندارد و بی کیفیت.

3- انژکتور

انژکتور قطعه ای الکتریکی است که در مسیر حرکت بنزین قرار گرفته و در زمان لازم مقدار مشخصی سوخت را به محفظه احتراق سیلندرها تزریق می کند.

هنگامی که موتور روشن می شود، سوخت تحت فشار به پشت نازل های سوخت می رسد و انژکتور در لحظه مناسب (زمانی که پیستون هوا را به داخل سیلندر می مکد) مقدار مشخصی بنزین را به سیلندر تزریق می کند.

چگونگی تشخیص زمان مناسب تزریق بنزین

سنسور موقعیت میل لنگ وضعیت خود را به کامپیوتر مرکزی خودرو ارسال می کند و با توجه به این موقعیت، کامپیوتر فرمان تزریق سوخت را به هر یک از انژکتورها ارسال می کند.

تزریق سوخت به انژکتور چگونه است؟

پمپ بنزین سوخت را با فشار صحیح به پشت سوزن انژکتور می رساند، سوزن انژکتور در زمان صحیح (که توسط ECU همان کامپیوتر خودرو تشخیص داده می شود) با یک سیگنال الکتریکی به عقب حرکت می کند و ورودی سوخت را به سیلندر باز می کند. هنگامی که جریان الکتریکی متوقف می شود، سوزن به موقعیت اولیه خود باز می گردد و تزریق سوخت متوقف می شود.

علائم خرابی انژکتور

شایع ترین علل خرابی انژکتور وجود ناخالصی در سوخت (به ویژه وجود آب یا روغن در آن) یا اتصال سیم های انژکتور است.

• نرسیدن سوخت

اگر پیغام الکتریکی به سوزن انژکتور ارسال شود اما سوزن به عقب برنگردد، سوخت وارد آن سیلندر نمی شود و در نتیجه جرقه ای رخ نمی دهد و در واقع آن سیلندر از مدار خارج می شود. در این حالت موتور دچار لرزش های قوی می شود.

• تزریق بیش از اندازه سوخت توسط انژکتور

در این صورت مصرف سوخت خودرو افزایش می یابد، موتور با ارتعاشات شدید کار می کند و دود سیاه از اگزوز خارج می شود، زیرا ترکیب سوخت و هوا تناسبی با هم ندارند. در برخی موارد انژکتورها گاهی از کار می افتند و گاهی خودشان را تعمیر می کنند یا فقط در دورهای بالای موتور کار می کنند.

4- آمپر بنزین

میزان بنزین موجود در باک خودرو توسط قطعه ای که به پمپ بنزین متصل است اندازه گیری می شود. این قسمت در سطح بنزین شناور می شود و بالا و پایین رفتن این شناور میزان آمپر بنزین را تعیین می کند. گاهی اوقات ناحیه تماس بین پایه شناور و پمپ بنزین جرم می گیرد و در نتیجه تعیین کننده مقدار سوخت دچار آسیب می شود.

تفاوت سیستم سوخت رسانی کاربراتور و انژکتور

پس از آنکه با سیستم سوخت رسانی و اجزای آن آشنا شدیم به تفاوت سیستم سوخت رسانی کاربراتور و انژکتور می پردازیم:

1- توزیع سوخت به مقدار لازم به تمام سیلندرها

از آنجا که در سیستم های کاربراتوری در وسط منیفولد ورودی قرار می گیرد، سوخت به طور یکنواخت به همه سیلندرها نمی رسد. اما در سیستم های انژکتوری سوخت مورد نیاز برای هر سیلندر جداگانه از سوزن های انژکتور پشت دریچه ورودی آماده تحویل است. ضمناً در سیستم انژکتور مشکلی از نظر غلظت سوخت در سیلندر وجود ندارد.

2- خام سوزی کمتر در سیستم انژکتوری

با توجه به اینکه سوخت اندازه گیری شده بسته به شرایط کارکرد متفاوت موتور به سیلندرها فرستاده می شود، گازهای خروجی (Co – HC – NOX) به حداقل ممکن می رسد در نتیجه باعث آلودگی کمتر می شود.

3- راندمان حجمی بیشتر موتور

در سیستم های کاربراتوری گلو یا ونتوری باعث می شود هوا به خوبی وارد کاربراتور نشود اما در سیستم انژکتوری هوا به مقدار لازم در دسترس است.

4- ارتفاع کوتاه موتور

به دلیل حذف کاربراتور، ارتفاع موتور کمتر می شود.

5- عدم نیاز به سیستم مدیریت حرارت کلکتور

در سیستم کاربراتوری به دلیل هوای سرد، سوخت ورودی به سیلندر داخل منیفولد به خوبی با هوا مخلوط نمی شود و به صورت بخار به منیفولد می چسبد که باعث می شود خودرو از کار بیفتد.

6- افزایش قدرت شتابگیری خودروهای انژکتوری

در سیستم های انژکتوری، سوخت همیشه به صورت آماده در پشت سوپاپ مکش موجود است و آوانس به موقع و دقیق باعث افزایش قدرت شتاب می شود.

7- مصرف کمتر و بهینه سوخت‌

در سیستم انژکتور به دلیل اندازه گیری دقیق و مستمر تمامی شرایط محیطی و قطع پاشش سوخت در حالت چرخش اتوماتیک موتور، هنگام گرم شدن موتور و یا در دور نهایی، میزان مصرف سوخت به مقدار قابل توجهی کاهش می یابد.

8- افزایش عمر موتور

تنظیم دقیق و مداوم آوانس جرقه و تنظیم مداوم عملکرد موتور در سیستم انژکتور باعث افزایش طول عمر قطعات داخلی موتور می شود.

9- قابلیت استارت بهتر در هوای سرد

در سیستم انژکتور مقدار دقیق سوخت با توجه به دما و دور موتور راه اندازی و مشخص می شود که قابلیت راه اندازی سریع را دارد و مشکلات سیستم کاربراتوری مانند عدم استارت، تعداد و تکرار استارت زدن را برطرف کرده است.

در این مقاله سعی کردیم به معرفی اجزای سیستم سوخت رسانی خودرو و همچنین تفاوت سیستم سوخت رسانی کاربراتور و انژکتور بپردازیم تا اطلاعات درستی در رابطه با سیستم سوخت رسانی کسب کنید.

مجتمع فنی برق برگزارکننده دوره های فنی مختلف مانند دوره آموزش برق خودرو، آموزش نصب ضبط و باند خودرو، آموزش نصب دزدگیر خودرو و غیره می باشد، تمامی دوره ها به صورت عملی، در کارگاه های مجهز و تحت نظر اساتید مجرب و متخصص برگزار می شود در صورت علاقه به فراگیری هر یک از شغل های فنی همین الان به مجتمع فنی برق مراجعه نمایید.

سوالات متداول

1- تزریق سوخت به انژکتور چگونه است؟

پمپ بنزین سوخت را با فشار صحیح به پشت سوزن انژکتور می رساند، سوزن انژکتور در زمان صحیح (که توسط ECU همان کامپیوتر خودرو تشخیص داده می شود) با یک سیگنال الکتریکی به عقب حرکت می کند و ورودی سوخت را به سیلندر باز می کند. هنگامی که جریان الکتریکی متوقف می شود، سوزن به موقعیت اولیه خود باز می گردد و تزریق سوخت متوقف می شود.

2- خرابی انژکتور چه علائمی دارد؟

شایع ترین علل خرابی انژکتور وجود ناخالصی در سوخت (به ویژه وجود آب یا روغن در آن) یا اتصال سیم های انژکتور است. در متن مقاله توضیح بیشتری داده شده است.

3- علت خرابی پمپ بنزین چیست؟

1. ناخالصی ها یا سوخت بی کیفیت.
2. خودرو را با سوخت کم (چراغ بنزین روشن) روشن کنید زیرا وقتی سطح بنزین خیلی کم است از یک طرف به پمپ فشار وارد می شود تا فشار سوخت ایجاد شود و در سمت دیگر رسوب ته نشین شده در باک وارد سیستم می شود.
3. پمپ بنزین غیراستاندارد و بی کیفیت.