چگونه پدهای برد مدار چاپی آسیب دیده را تعمیر کنیم؟  

پدهای برد مدار چاپی از قطعات روی بردهای الکترونیکی به شمار می روند. پدهای PCB یک فلز بدون پوشش هستند که روی بردهای مدار الکترونیکی قرار می گیرند. اتصال پدها روی PCB با استفاده از سرب لحیم می شود. در این مقاله ابتدا انواع پدهای روی برد مدار چاپی و سپس مزایا و ویژگی های آن ها را بررسی می کنیم. در انتها نیز روش تعمیر پدهای برد PCB را آموزش می دهیم تا در صورت مواجهه با هر مشکلی در آن ها، بتوانید آن را برطرف نمایید.

پد PCB چیست و چه موقع باید آن ها را  تعمیر کرد؟

PCB ها از لایه های فایبرگلاس و پدهای مسی ساخته شده اند. لایه های فایبرگلاس و پدهای مسی PCB با یک چسب بسیار قوی به هم چسبیده اند. چسب های این قطعات نسبت به حرارت بسیار مقاوم هستند؛ اما گاهی دمای PCB به حدی بالا می رود که به آن آسیب می رسد. در طراحی و ساخت برد مدار چاپی برای رفع این مشکل و دفع گرما در PCB از طراحی کیترونیک استفاده می شود. در این طراحی میزان بیشتری مس به کار می رود؛ در نتیجه با افزایش بیش از حد دما در PCB، لایه مسی از تخته فایبرگلاس جدا خواهد شد. جدا شدن تخته فایبرگلاس و بخش مسی به شکستن اتصالات و در نتیجه کار نکردن مدار منجر خواهد شد. در صورتی که پدهای روی برد مدار چاپی جدا شوند، باید آن ها تعمیر کنید تا بتوانید دوباره از آن ها استفاده نمایید.

ویژگی های انواع مختلف لنت های برد مدار چاپی را بشناسید

دسته بندی پدهای PCB به روش های مختلفی انجام می شود. در یک دسته بندی پدهای PCB را به دو نوع پد نصب سطحی و پدهای سوراخ دار تقسیم می کنند.

ویژگی های لنت های برد مدار چاپی سطحی

پدهای PCB نصب سطحی اندازه کوچکی دارند که به دو دسته پایه دار و بدون پایه تقسیم می شوند. پایه های این پدها بسیار کوچک هستند.

نوع نصب سطحی لنت های PCB می توانند به شکل مستطیل، بیضی، گرد یا مربع باشند. اندازه و شکل این پدها به قطعه ای که روی پد لحیم شده است، بستگی دارد.

پدهای PCB نصب سطحی در دو دسته SMD و NSMD تقسیم می شوند.

پدهای Solder mask Defined (SMD) دارای دهانه ماسک لحیم کاری کوچک تر از پدها هستند؛ اما Non-Solder Mask Defined (NSMD) ها دهانه ماسک لحیم کاری شده آن ها بزرگ تر از پدها می باشند. استفاده از NSMD باعث می شود تا بتوان در زمان لحیم کاری کنترل بیشتری بر کار خود داشت.

ویژگی های پدهای برد مدار چاپی نوع حفره دار

سوراخ های این نوع پدها با کمک دریل ایجاد خواهند شد. این نوع پدها به شکل های گرد، مربع یا مستطیلی وجود دارند. این پدهای PCB سوراخ دار به دو دسته آبکاری شده و بدون آبکاری تقسیم می شوند.

پدهای برد مدار چاپی آبکاری شده Plated Through-Hole (PTH) یک سوراخ دارند و تمام بخش های آن با مس یا برخی دیگر از مواد مقاوم آبکاری می شوند.

پدهای برد مدار چاپی آبکاری نشده Non-Plated Through-Home (NPTH) دارای چند سوراخ هستند و معمولاً برای بردهایی که مدار یک طرفه دارند، استفاده می شوند. همچنین می توان از این حفره های لنت برد مدار چاپی برای قرار گرفتن آن روی PCB در محفظه استفاده کرد.

حتما بخوانید: نحوه صحیح تست قطعات الکترونیکی

روش تعمیر پدهای PCB

در هشت مرحله می توانید بردهای مدار چاپی را که پدهای آن ها دچار خرابی شده باشد، تعمیر نمایید.

مرحله اول – مسیر آسیب دیده را جدا کنید

تا حد ممکن از آسیب رسیدن بیشتر به برد خودداری کنید. برای این منظور از یک چاقوی تیز استفاده کنید و بخش های آسیب دیده را ببرید. با جدا کردن قسمت های معیوب، در زمان برداشتن قسمت های خراب شده، احتمال آسیب دیدگی سایر بخش ها کاهش خواهد یافت.

مرحله دوم – بخش آسیب دیده را تمیز کنید

با برداشتن قسمت آسیب دیده از قسمت های سالم روی برد، باید چیزی شبیه به عکس زیر را مشاهده نمایید.

مرحله سوم – سطح کار را خراش دهید

با استفاده از یک چاقو، پیچ گوشتی یا سنباده ریز کاغذی بخشی از لحیم کاری روی قطعه را خراش دهید. مطمئن شوید که بخش مورد نظر تمیز است. باید بتوانید قسمت مورد نظر را به خوبی مشاهده کنید. اگر لازم است، باز هم قطعه را بخراشید تا سطح کار کاملاً تمیز و شفاف شود.

با خراش دادن به بخش آسیب دیده، مواد PCB را که دچار سوختگی شده اند، کاملاً جدا می شوند تا نوار بتواند به خوبی بچسبد.

مرحله چهارم – نوار مسی را بچسبانید

بخشی از نوار مسی را روی سطحی که خراش داده اید، بچسبانید. همه قسمت ها را با نوار نپوشانید.

مرحله پنجم – اتصالات نوار مسی را لحیم کنید

اتصالات را در محلی که می خواهید تعمیر نمایید، با دقت لحیم کنید. چسب های نوار مسی با دمای تولید شده در لحیم کاری ذوب خواهند شد، بنابراین باید این مرحله را با سرعت انجام دهید تا چسب نوار مسی کمتر حرارت ببیند. پس از اتمام کار، با کاهش دما و سردتر شدن نوار مسی، معمولاً چسبناکی چسب ماندگار می شود.

مرحله ششم – یک سوراخ ایجاد کنید

با یک نوار روی لنت PCB نشان بزنید، سپس با یک شیء سخت روی سطح پد مالش دهید تا یک بخش دایره ای روی پد ایجاد شود. با این کار نوار مسی روی پد فشار وارد می کند.

مرحله هفتم – قطعه را لحیم کاری کنید

قطعه را روی سوراخ قرار دهید و با روش معمولی لحیم کنید. در این مرحله مراقب باشید تا حرارت زیاد به کار وارد نکنید، زیرا چسب و اتصال جدید که به پد متصل کرده اید، حساس هستند. در نتیجه، باید سرعت کافی را در لحیم کاری داشته باشید.

مرحله هشتم – قطعه تعمیری را برش دهید

اگر قطعه تعمیر بشکند، دوباره برای شما دردسر ایجاد می کند؛ زیرا این قطعه بسیار شکننده است و استحکام PCB اصلی را ندارد. بنابراین، باید از یک وسیله تیز مانند چاقو یا قیچی استفاده کنید و قطعه ای را که اضافه کرده اید، با دقت و آرامش برش بزنید. برای

جمع بندی

در این مقاله انواع پد PCB و برخی ویژگی های پدهای برد مدار چاپی سطحی و نوع حفره دار را بررسی کردیم. سپس یک روش کاربردی برای تعمیر پد برد مدار چاپی آموزش دادیم تا بتوانید برای رفع مشکل خرابی لنت برد مدار چاپی اقدام کنید. مراحل مربوط به کار با هویه و قطعه برداری در تعمیر برد الکترونیکی و همچنین تعمیر پدهای برد مدار چاپی حساسیت زیادی دارند. بنابراین، در صورتی که در انجام مراحل تخصص ندارید، تعمیر پد PCB معیوب را به تعمیرکار بردهای الکترونیکی ماهر بسپارید.